Iran’s Chabahar Port : २९ ऑक्टोबरपासून भारताच्या इराणमधील चाबहार बंदरावर अमेरिकेचे निर्बंध लागू होणार नाहीत, असे परराष्ट्र मंत्रालयाने (एमईए) आज सांगितले. सरकारने गेल्या वर्षी इराणसोबत १० वर्षांचा करार केला होता ज्यामध्ये सरकारी इंडिया पोर्ट्स ग्लोबल लिमिटेड (आयपीजीएल) ने भारतासाठी एक धोरणात्मक बंदर असलेल्या चाबहारमध्ये ३७० दशलक्ष डॉलर्सची गुंतवणूक करण्याचे आश्वासन दिले होते.
चाबहारला हिंद महासागराचे प्रवेशद्वार म्हणून पाहिले जाते आणि अफगाणिस्तानातील लोकांसाठी भारताच्या मानवतावादी मदतीसाठी देखील ते महत्त्वाचे आहे.
भारत आणि अमेरिकेत एका मोठ्या व्यापार कराराला अंतिम स्वरूप देण्यासाठी सुरू असलेल्या व्यस्त वाटाघाटी दरम्यान एमईएची ही घोषणा आली आहे.
व्यापार कराराला अंतिम स्वरूप देण्यासाठी आम्ही अमेरिकेच्या बाजूने काम करत आहोत. दोन्ही बाजू चर्चा करत आहेत. पुढील अपडेटसाठी मी तुम्हाला वाणिज्य मंत्रालयाकडे पाठवेन,” असे परराष्ट्र मंत्रालयाचे प्रवक्ते रणधीर जयस्वाल म्हणाले. २०१८ मध्येही, पहिल्या ट्रम्प प्रशासनाने भारतीय कंपन्यांना चाबहार विकसित करण्यास परवानगी देण्यासाठी एक दुर्मिळ सूट जारी केली होती, जरी अमेरिकेने इराणवर एकतर्फी निर्बंध लादले होते, ज्यांचे मुख्य बंदर बंदर अब्बास जास्त क्षमतेचे होते.
गेल्या महिन्यात चाबहार बंदरावर अमेरिकेची कारवाई इराणवर त्याच्या अणु कार्यक्रमावरून लागू झालेल्या संयुक्त राष्ट्रांच्या व्यापक निर्बंधांचा एक भाग होती.
परराष्ट्र मंत्रालयाने म्हटले आहे की, रशियाच्या तेल कंपन्यांवरील अमेरिकेच्या निर्बंधांचे भारत विश्लेषण करत आहे. “आम्ही रशियन तेल कंपन्यांवरील अलिकडच्या अमेरिकेच्या निर्बंधांचे परिणाम अभ्यासत आहोत. आमचे निर्णय नैसर्गिकरित्या जागतिक बाजारपेठेतील बदलत्या गतिमानतेचा विचार करतात,” असे परराष्ट्र मंत्रालयाने म्हटले आहे.
“ऊर्जा स्रोतांच्या मोठ्या प्रश्नावर आमची भूमिका सर्वज्ञात आहे. या प्रयत्नात, आमच्या १.४ अब्ज लोकांच्या ऊर्जा सुरक्षेच्या गरजा पूर्ण करण्यासाठी विविध स्रोतांमधून परवडणारी ऊर्जा मिळवण्याच्या अत्यावश्यकतेनुसार आम्ही मार्गदर्शन करतो,” असे प्रवक्त्याने सांगितले.
रशियाकडून भारताच्या तेल खरेदीवरील टीकेवर एप्रिल २०२२ मध्ये परराष्ट्र मंत्री एस जयशंकर यांनी पश्चिमेला दिलेला प्रत्युत्तर सर्वज्ञात आहे. त्यांनी म्हटले होते की भारताने रशियाकडून एका महिन्यात एकूण तेल खरेदी केली आहे ती कदाचित युरोप एका दुपारी जेवढी करतो त्यापेक्षा कमी आहे.
“…जर तुम्ही रशियाकडून ऊर्जा खरेदी पाहत असाल, तर मी असे सुचवेन की तुमचे लक्ष युरोपवर केंद्रित केले पाहिजे. आम्ही काही ऊर्जा खरेदी करतो, जी आमच्या ऊर्जा सुरक्षेसाठी आवश्यक आहे. परंतु मला शंका आहे की आकडेवारी पाहता, कदाचित महिन्यातील आमची एकूण खरेदी युरोप एका दुपारी जेवढी करतो त्यापेक्षा कमी असेल,” श्री जयशंकर यांनी पत्रकारांना सांगितले होते.
चाबहार बंदर इराणच्या दक्षिण किनाऱ्यावरील सिस्तान-बलुचिस्तान प्रांतात आहे. भारत या बंदरावर शाहिद बेहेश्ती टर्मिनल चालवत आहे. शेजारील अफगाणिस्तान देखील चाबहार बंदराला खूप महत्त्व देतो कारण ते भूपरिवेष्टित देशाला पाकिस्तानला वगळून अरबी समुद्र आणि त्यापलीकडे थेट जोडते.
भारत आणि अमेरिका द्विपक्षीय व्यापार करार अंतिम करण्याच्या “खूप जवळ” आहेत. तथापि, वाणिज्य आणि उद्योग मंत्री पियुष गोयल यांनी म्हटले आहे की भारत घाईघाईने किंवा “डोक्यावर बंदूक ठेवून” कोणताही करार करणार नाही.
गोयल यांनी गुरुवारी सांगितले की भारत-अमेरिका व्यापार चर्चा प्रगतीपथावर आहेत आणि दोन्ही बाजू नजीकच्या भविष्यात निष्पक्ष आणि समान करारासाठी काम करतील अशी आशा व्यक्त केली.
हे देखील वाचा –
Rohit Pawar in Trump Aadhaar Case : रोहित पवारांवर डोनाल्ड ट्रम्पच्या बनावट आधारकार्ड प्रकरणी गुन्हा
