Daily Water Intake : आपण शरीराला इंधन म्हणून पाण्याचा पुरवठा करतो, पण अनेकदा आपल्याला नेमके किती पाणी प्यायचे याचे गणित समजत नाही. जेव्हा एखादी व्यक्ती दिवसभरात फक्त 500 मिली पाणी पिते, तेव्हा शरीर हळूहळू पाण्याच्या तीव्र कमतरतेमुळे डिहायड्रेशनच्या गंभीर अवस्थेत प्रवेश करते. पाण्याची ही कमतरता शरीरातील प्रत्येक महत्त्वाच्या प्रणालीवर नकारात्मक परिणाम करते.
1. रक्त घट्ट होते आणि हृदय कमजोर पडते
पाणी कमी प्यायल्यास रक्ताची तरलता कमी होऊन ते घट्ट होऊ लागते. यामुळे, घट्ट झालेले रक्त संपूर्ण शरीरात पंप करण्यासाठी हृदयाला खूप जास्त दाब लावावा लागतो. परिणामी, हृदयाच्या ठोक्यांची गती वाढते आणि दीर्घकाळात हृदयावर अतिरिक्त ताण येऊन ते कमजोर पडू शकते.
2. मेंदूचे कार्य मंदावते आणि एकाग्रता तुटते
आपला मेंदू 70 टक्क्यांहून अधिक पाण्याने बनलेला आहे. पुरेसे पाणी न मिळाल्यास, मेंदूपर्यंत ऑक्सिजनचा आणि पोषक तत्वांचा प्रवाह कमी होतो. यामुळे केवळ डोकेदुखी किंवा चक्करच येत नाही, तर निर्णय घेण्याची क्षमता कमी होते आणि कामातील एकाग्रता तुटते.
3. किडनीवर दबाव आणि स्टोनचा धोका
पाण्याच्या कमतरतेमुळे किडनी शरीरातील टाकाऊ पदार्थ आणि विषारी द्रव्ये नीट बाहेर काढू शकत नाही. यामुळे, लघवीचा रंग गडद होतो. किडनीवर दीर्घकाळ दबाव राहिल्याने स्टोन तयार होण्याची शक्यता वाढते. लघवीच्या मार्गात संसर्ग होण्याचा धोका वाढतो.
4. पचनाच्या समस्या आणि बद्धकोष्ठता
पचनसंस्थेचे कार्य सुरळीत चालण्यासाठी पाण्याची भूमिका महत्त्वाची आहे. पुरेसे पाणी नसेल तर आतड्यांमध्ये अन्न योग्य प्रकारे हलवले जात नाही. यामुळे पोटात जडपणा जाणवतो आणि बद्धकोष्ठतेची समस्या वाढते.
5. इलेक्ट्रोलाइट असंतुलन आणि स्नायूंमध्ये गोळे येणे
शरीरातील पाणी कमी झाल्यावर सोडियम आणि पोटॅशियमसारखे महत्त्वाचे इलेक्ट्रोलाइट्स असंतुलित होतात. याचा थेट परिणाम स्नायूंच्या कार्यावर होतो. यामुळे वारंवार स्नायूंमध्ये गोळे येतात किंवा पेटके येतात, तसेच अशक्तपणा जाणवतो.
6. शरीराचे तापमान नियंत्रणात राहत नाही
शरीर घामाद्वारे स्वतःचे तापमान नियंत्रित ठेवते. पाण्याची कमतरता झाल्यास शरीर घाम येणे थांबवते. यामुळे विशेषतः उन्हाळ्यात, ‘हीट एग्झॉशन’ आणि ‘लू’ लागण्याचा धोका खूप वाढतो.
निरोगी व्यक्तीसाठी किती पाणी गरजेचे?
सामान्यतः एका प्रौढ आणि निरोगी व्यक्तीने दररोज किमान 2 ते 2.5 लिटर पाणी पिणे आवश्यक आहे. जर तुम्ही जास्त व्यायाम करत असाल किंवा जास्त तापमान असलेल्या ठिकाणी राहत असाल, तर ही मात्रा वाढवणे आवश्यक आहे.
हे देखील वाचा – Best Scooters : तुमच्या बजेटमध्ये बसणाऱ्या भारतातील 5 सर्वात स्वस्त स्कूटर्स; पूर्ण लिस्ट पाहा
