Financial Rules Change: आजपासून सामान्य नागरिकांच्या आर्थिक नियोजन आणि दैनंदिन जीवनावर थेट परिणाम करणारे 15 मोठे नियम बदलत आहेत, ज्यांची माहिती असणे अत्यंत आवश्यक आहे. या बदलांमध्ये एलपीजी (LPG) दर, रेल्वे तिकीट बुकिंग, युपीआय (UPI) व्यवहार, पेंशन योजना आणि बँक सुट्ट्या यांचा समावेश आहे.
तुमच्या दैनंदिन जीवनावर परिणाम करणारे महत्त्वाचे बदल
एलपीजी सिलेंडरच्या दरात बदल
दर महिन्याच्या पहिल्या तारखेला तेल विपणन कंपन्या एलपीजी (LPG), सीएनजी (CNG) आणि जेट इंधन दरांची समीक्षा करतात. त्यामुळे 1 ऑक्टोबरपासून कमर्शियल सिलेंडरच्या (19 KG) दरांमध्ये बदल होण्याची शक्यता आहे. मात्र, घरगुती गॅस सिलेंडरच्या दरांमध्ये 8 एप्रिल 2025 पासून कोणताही बदल झालेला नाही.
रेल्वे तिकीट बुकिंगच्या नियमात बदल
रेल्वेच्या नवीन नियमानुसार, जनरल रिझर्व्हेशनसाठी तिकीट बुकिंग सुरू झाल्यानंतर पहिल्या 15 मिनिटांत केवळ तेच लोक ऑनलाईन तिकीट बुक करू शकतील, ज्यांच्या आधार कार्डचे व्हेरिफिकेशन झालेले आहे. हा नियम यापूर्वी केवळ तत्काळ तिकीट बुकिंगवर लागू होता.
UPI व्यवहार मर्यादा वाढली
युपीआयद्वारे एकाच वेळी करता येणाऱ्या व्यवहाराची मर्यादा 1 लाख रुपयांवरून थेट 5 लाख रुपये करण्यात आली आहे. याचा फायदा रिअल इस्टेट, ई-कॉमर्स आणि व्यवसायिक व्यवहारांना होईल.
UPI ‘कलेक्ट रिक्वेस्ट’ फीचर बंद
1 ऑक्टोबरपासून युपीआयचे ‘कलेक्ट रिक्वेस्ट’ किंवा ‘पुल ट्रान्झॅक्शन’ हे फीचर बंद होणार आहे. याचा अर्थ, युपीआय ॲप्सवर मित्र किंवा नातेवाईकांकडून थेट पैसे मागण्याचा पर्याय आता उपलब्ध नसेल. ऑनलाइन फसवणूक आणि फिशिंगच्या घटना रोखण्यासाठी हा निर्णय घेण्यात आला आहे.
UPI ऑटो-पे सुविधा सुरू
सबस्क्रिप्शन आणि बिलांसारख्या सेवांसाठी आता युपीआय ऑटो-पे सुविधा उपलब्ध होणार आहे. यात प्रत्येक ऑटो-डेबिटवर नोटिफिकेशन मिळेल आणि वापरकर्ते कधीही सेटिंग्ज बदलू किंवा रद्द करू शकतील.
ऑनलाइन गेमिंगसाठी नियम
सर्व ऑनलाइन गेमिंग प्लॅटफॉर्म्सना आता MeitY कडून वैध परवाना घेणे बंधनकारक असेल. यामुळे गेमिंग उद्योगात सुरक्षा आणि पारदर्शकता वाढेल. तसेच, ऑनलाइन रियल-मनी गेमिंगमध्ये सहभागी होण्यासाठी किमान वय 18 वर्षे असणे आवश्यक आहे.
NPS मध्ये मोठा बदल
राष्ट्रीय पेन्शन प्रणाली (NPS) अंतर्गत, किमान मासिक योगदान 500 रुपयांवरून वाढवून 1,000 रुपये केले जाईल. यामुळे दीर्घकाळात तुमचा निवृत्ती निधी मजबूत होण्यास मदत होईल.
NPS मध्ये नवीन टियर सिस्टीम
एनपीएसमध्ये आता टियर-1 (निवृत्ती आणि कर लाभ) आणि टियर-2 (लवचिक पर्याय, कर लाभ नाही) असे दोन पर्याय उपलब्ध असतील.
100% इक्विटीमध्ये गुंतवणुकीचा पर्याय
गैर-सरकारी सबस्क्रायबर्सना आता त्यांची संपूर्ण रक्कम म्हणजेच 100% पर्यंत इक्विटीमध्ये (शेअर बाजार) गुंतवण्याचा पर्याय मिळेल. यामुळे जास्त परतावा मिळण्याची संधी आहे, मात्र यात बाजारातील जोखिम देखील जास्त असेल.
एकाधिक स्कीम फ्रेमवर्क (MSF)
आता एकाच PRAN (Permanent Retirement Account Number) अंतर्गत गुंतवणूकदार वेगवेगळ्या CRA (Central Recordkeeping Agency) च्या योजना चालवू शकतील, ज्यामुळे अधिक पर्याय आणि सुविधा मिळेल.
पेंशन स्कीममध्ये शुल्क बदल
PFRDA (Pension Fund Regulatory and Development Authority) ने एनपीएस, अटल पेंशन योजना (Atal Pension Yojana) आणि NPS लाईटशी संबंधित शुल्क बदलले आहेत. सरकारी कर्मचाऱ्यांसाठी नवीन PRAN उघडण्यावर e-PRAN किटसाठी 18 रुपये शुल्क लागेल.
बँकांमध्ये सुट्ट्यांची रेलचेल
ऑक्टोबर महिन्यात दुर्गा पूजा, महात्मा गांधी जयंती, दसरा, दिवाळी यांसारखे मोठे सण असल्याने बँकांना अनेक सुट्ट्या असतील. त्यामुळे बँकेत जाण्यापूर्वी आरबीआयने जारी केलेली सुट्ट्यांची यादी तपासा.
रेपो रेट आणि कर्ज दरांवर लक्ष
1 ऑक्टोबर रोजी भारतीय रिझर्व्ह बँकेच्या (RBI) पतधोरण समितीची बैठक होणार आहे. यामध्ये रेपो रेटवर निर्णय घेतला जाईल. रेपो रेटमध्ये कपात झाल्यास गृह कर्ज आणि कार कर्ज स्वस्त होऊन तुमच्या EMI वर सकारात्मक परिणाम होऊ शकतो.
स्मॉल सेविंग स्कीम्सच्या व्याजदरात बदल
दर तीन महिन्यांनी केंद्र सरकार पीपीएफ (PPF), सुकन्या समृद्धी योजना (SSY) आणि पोस्ट ऑफिसच्या (Post Office) इतर स्मॉल सेविंग स्कीम्सच्या व्याजदरांमध्ये बदल करते. 30 सप्टेंबरला याची घोषणा होणार असून, 1 ऑक्टोबरपासून नवीन दर लागू होतील.
पोस्ट विभागाच्या सेवा शुल्कात बदल
स्पीड पोस्ट सेवेच्या शुल्कात काही भागात वाढ, तर काही ठिकाणी कपात करण्यात आली आहे. यात ओटीपी आधारित सुरक्षित डिलिव्हरी, रियल टाइम ट्रॅकिंग, ऑनलाइन बुकिंग यांसारख्या नवीन सुविधा सुरू केल्या आहेत.
हे देखील वाचा – आशिया कप ट्रॉफीवरून मोठा वाद! BCCI च्या पदाधिकाऱ्यांचा ACC बैठकीतून ‘वॉकआऊट’, मोहसिन नक्वींनी उत्तर देणे टाळले
