e-Aadhaar App : आधार कार्ड अपडेट करण्यासाठी नोंदणी केंद्रावर जाणे आणि लांब रांगेत उभे राहणे हा त्रास लवकरच संपणार आहे. भारतीय विशिष्ट ओळख प्राधिकरण (UIDAI) एक क्रांतिकारी पाऊल उचलत असून, लवकरच नागरिकांसाठी एक नवीन मोबाईल ॲप – ई-आधार ॲप – विकसित करत आहे.
या ॲपमुळे लोकांना आपली जन्मतारीख, पत्ता आणि संपर्क क्रमांक (फोन नंबर) यांसारखी महत्त्वाची माहिती थेट घरातून, स्मार्टफोनच्या मदतीने बदलता येईल. कागदपत्रांची किचकट प्रक्रिया आणि केंद्रांना भेट देणे टाळणे, हे या नवीन उपक्रमाचे मुख्य लक्ष्य आहे.
ई-आधार ॲपची प्रमुख वैशिष्ट्ये
आधार कार्डशी संबंधित अनेक सुविधा एकाच ॲपमध्ये आणल्या जात आहेत. ज्यामुळे नागरिकांची सोय वाढेल.
डेमोग्राफिक अपडेट्स: आतापर्यंत केंद्रावर जाऊन करावे लागणारे निवासी पत्ता, जन्मतारीख किंवा मोबाईल नंबर बदलणे यांसारखे लोकसंख्याशास्त्रीय (Demographic) बदल ॲपद्वारे करता येणार आहेत.
सुरक्षित पडताळणी: हे ॲप वापरकर्त्यांना सुरक्षितता देण्यासाठी अत्याधुनिक तंत्रज्ञान वापरणार आहे. ओळख चोरी (Identity Theft) थांबवण्यासाठी आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स आणि फेस आयडीचा (Face ID) वापर करून वापरकर्त्याची पडताळणी केली जाईल.
केंद्रावर जाण्याची गरज नाही: नोव्हेंबर 2025 पासून, बहुतेक ‘डेमोग्राफिक’ अपडेट्ससाठी तुम्हाला आधार केंद्रावर जाण्याची गरज पडणार नाही. फक्त बोटांचे ठसे किंवा डोळ्यांचे स्कॅन (आयरीस स्कॅन) यांसारख्या बायोमेट्रिक बदलांसाठीच केंद्राला भेट द्यावी लागेल.
हा निर्णय का महत्त्वाचा आहे?
आजपर्यंत आधारमधील तपशील बदलणे ही वेळखाऊ आणि त्रासदायक प्रक्रिया होती. कामावरून रजा घेऊन केंद्रावर जावे लागत होते. UIDAI आता या ॲपमुळे दूर असलेल्या किंवा अतिव्यस्त नागरिकांसाठी आधार सेवा अधिक सुलभ बनवणार आहे. ॲपमध्ये ‘पासपोर्ट, पॅन कार्ड, ड्रायव्हिंग लायसन्स’ यांसारख्या सरकारी डेटाबेसमधील सत्यापित डेटा वापरून पडताळणीची प्रक्रिया आणखी जलद करण्याची योजना आहे.
ॲप लॉन्चपूर्वीची तयारी
हे ॲप 2025 वर्षाच्या अखेरीस लॉन्च होण्याची शक्यता आहे. तोपर्यंत, नागरिकांनी काही गोष्टींची तयारी करून ठेवावी:
- मोबाईल नंबर लिंक करा: आधारच्या अनेक ऑनलाइन सेवांसाठी तुमचा मोबाईल नंबर आधारशी जोडलेला असणे आवश्यक आहे.
- पुरावे तयार ठेवा: पत्ता किंवा जन्मतारीख बदलायचा असल्यास, त्याचे वैध पुरावे (Valid Proofs) तयार ठेवा.
- सावधानता: UIDAI ची अधिकृत घोषणा येईपर्यंत कोणत्याही अनधिकृत ॲप्स किंवा लिंक्सचा वापर करू नका.
हे देखील वाचा – 11,167 धावा पण भारताकडून खेळले नाहीत; कोण आहेत विश्वचषक विजेत्या महिला संघाचे प्रशिक्षक अमोल मुझुमदार?
