Francesca Orsini : हिंदीच्या जागतिक स्तरावर प्रसिद्ध विद्वान आणि लंडन विद्यापीठातील स्कूल ऑफ ओरिएंटल अँड आफ्रिकन स्टडीज (SOAS) येथे प्रोफेसर एमेरिटा फ्रान्सिस्का ओरसिनी यांना पाच वर्षांचा वैध ई-व्हिसा असूनही भारतात प्रवेश करण्यापासून रोखण्यात आले. काही वृत्तांमध्ये या संदर्भात माहिती आली होती. त्यांना ताबडतोब हद्दपार केले जाईल असे सांगण्यात आले आणि कोणतेही कारण देखील देण्यात आले नाही.
२००२ मध्ये प्रकाशित झालेल्या ‘द हिंदी पब्लिक स्फेअर १९२०–१९४० लँग्वेज अँड लिटरेचर इन द एज ऑफ नॅशनॅलिझम’ या पुस्तकासाठी प्रसिद्ध असलेल्या ओरसिनी चीनमधील एका शैक्षणिक परिषदेत सहभागी झाल्यानंतर २१ ऑक्टोबर रोजी हाँगकाँग मार्गे दिल्लीत पोहोचल्या.
त्यांच्या प्रवासादरम्यान त्यांनी त्यांच्या मित्रांना भेटण्याची योजना आखली होती आणि त्या शेवटची ऑक्टोबर २०२४ मध्ये भारतात आल्या होत्या, असे काही वृत्तांमध्ये म्हटले आहे. भारतातील शैक्षणिक स्वातंत्र्याबद्दलच्या व्यापक चिंतेच्या पार्श्वभूमीवर हा विकास झाला आहे.
“प्राध्यापक फ्रान्सिस्का ओरसिनी या भारतीय साहित्याच्या एक महान अभ्यासक आहेत, ज्यांच्या कार्याने आपल्या स्वतःच्या सांस्कृतिक वारशाबद्दलच्या आपल्या समजुतीवर समृद्ध प्रकाश टाकला आहे. कारणाशिवाय त्यांना देशाबाहेर काढणे हे असुरक्षित, भ्रामक आणि अगदी मूर्ख सरकारचे लक्षण आहे,” असे ट्विट करत इतिहासकार आणि सामाजिक शास्त्रज्ञ रामचंद्र गुहा यांनी सरकारवर ताशेरे ओढले आहेत.
इतिहासकार आणि द टेलिग्राफचे स्तंभलेखक मुकुल केशवन यांनीही देखील एक्सवर प्रतिक्रिया व्यक्त केली आणि सरकारच्या भूमिकेवर टीका केली.
वैध प्रवास कागदपत्रे असूनही भारतात प्रवेश नाकारल्याची अलिकडच्या काळात त्यांची चौथी ज्ञात घटना आहे. मार्च २०२२ मध्ये, ब्रिटिश मानववंशशास्त्रज्ञ फिलिपो ओसेला यांना तिरुवनंतपुरम विमानतळावरून स्पष्टीकरण न देता हद्दपार करण्यात आले. त्याच वर्षी, आर्किटेक्चर प्रोफेसर लिंडसे ब्रेमनर यांनाही प्रवेश नाकारण्यात आला.
२०२४ मध्ये, यूकेस्थित काश्मिरी शिक्षणतज्ज्ञ निताशा कौल यांना बेंगळुरू विमानतळावर प्रवेश नाकारण्यात आला होता आणि त्यांचे ओव्हरसीज सिटीझन ऑफ इंडिया (ओसीआय) कार्ड नंतर रद्द करण्यात आले. भारतीय जनता पक्षाच्या राजकारणाचे टीकाकार असलेले स्वीडनस्थित शिक्षणतज्ज्ञ अशोक स्वेन यांचे ओसीआय कार्ड सरकारने रद्द केले आहे. तथापि, नंतर त्यांना दिल्ली उच्च न्यायालयातून दिलासा देखील मिळाला.
हे देखील वाचा – Donald Trump : अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांचे भारताविषयी दुटप्पी धोरण?
