India Oil Supply | इस्रायल-इराण संघर्ष आणि अमेरिकेच्या इराणवरील अणु-ठिकाणांवरील हल्ल्यांमुळे मध्यपूर्वेत तणाव वाढला आहे. या तणावाचा भारताच्या इंधन पुरवठ्यावर परिणाम होण्याची शक्यता व्यक्त केली जात आहे. मात्र, सरकारने या संघर्षाचा कोणताही परिणाम होणार नाही, असे स्पष्ट केले आहे.
भारतीय ग्राहकांना तेल पुरवठ्यात कोणताही अडथळा येणार नाही, असे पेट्रोलियम आणि नैसर्गिक वायू मंत्री हरदीप सिंह पुरी यांनी स्पष्ट केले. भारताने तेल आयातीचे स्रोत वैविध्यपूर्ण केल्याने आणि सामरिक तेल साठ्याची व्यवस्था केल्याने देशाला इंधन पुरवठा स्थिर राहणार आहे, असे त्यांनी सांगितले.
मंत्री पुरी म्हणाले, “मागील दोन आठवड्यांपासून आम्ही मध्यपूर्वेतील परिस्थितीवर सतत नजर ठेवून आहोत. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या नेतृत्वाखाली, आम्ही तेल पुरवठ्याचे स्रोत वैविध्यपूर्ण केले आहेत. आता आमच्या तेल आयातीचा मोठा हिस्सा होर्मुझच्या सामुद्रधुनी मार्गे येत नाही.”
त्यांनी आश्वासन दिले की, भारतीय तेल विपणन कंपन्यांकडे (इंडियन ऑइल, भारत पेट्रोलियम, हिंदुस्तान पेट्रोलियम) पुरेसा साठा असून, विविध मार्गांनी इंधन पुरवठा सुरू आहे.
होर्मुझ सामुद्रधुनी आणि तेल पुरवठ्याचे आव्हान
इराण होर्मुझच्या सामुद्रधुनीजवळ असून, या मार्गातून सौदी अरेबिया, यूएई यांसारख्या देशांकडून दररोज 20 दशलक्ष बॅरेल तेलाची वाहतूक होते. इराणने अमेरिकेच्या हस्तक्षेपामुळे हा मार्ग बंद करण्याची धमकी दिली आहे. मध्यपूर्वेतील संघर्षामुळे सौदी अरेबिया, इराक, कुवेत आणि यूएईमधून तेल पुरवठा प्रभावित होऊ शकतो, ज्यामुळे तेलाच्या किमती वाढण्याची शक्यता आहे. याशिवाय, येमेनच्या हौथी बंडखोरांनी जहाजांवर हल्ल्याचा इशारा दिल्याने शिपिंगवरही परिणाम होण्याची भीती आहे.
पुरी यांनी सांगितले की, भारताकडे 23 आधुनिक तेल शुद्धीकरण केंद्रे असून, त्यांची एकूण क्षमता 257 दशलक्ष मेट्रिक टन प्रतिवर्ष आहे. याशिवाय, सामरिक पेट्रोलियम साठ्याच्या सुविधा आणीबाणीच्या काळात महत्त्वाच्या ठरतात. पुदूर येथे 2.25 दशलक्ष मेट्रिक टन (MMT), विशाखापट्टणम येथे 1.33 MMT आणि मंगळूर येथे 1.5 MMT साठवण क्षमता आहे. चांदीखोल येथे नवीन साठवण सुविधा बांधली जात आहे. एकूण 5.33 MMT चा साठा सध्या उपलब्ध असून, व्यावसायिक साठ्यासह भारताकडे 70-75 दिवसांचा तेल साठा आहे.
मंत्र्यांनी ठामपणे सांगितले की, “आमच्या नागरिकांना इंधनाचा पुरवठा स्थिर राहील याची खात्री करण्यासाठी आम्ही सर्व पावले उचलत आहोत.” जागतिक तेल किमती वाढल्यास सामरिक साठ्यांचा उपयोग राष्ट्रीय तेल कंपन्यांना आधार देण्यासाठी केला जाईल, असेही त्यांनी नमूद केले.
