India US Tariffs: अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प (Donald Trump) यांनी भारतीय वस्तूंवर 25% शुल्क (India US Tariffs) लावण्याची घोषणा केली आहे. ही घोषणा केल्यानंतर काही तासांतच आता भारताने यावर प्रत्युत्तर दिले आहे.
अमेरिकेसोबत व्यापार (India-USA Trade Deal) वाटाघाटी सुरू ठेवत असतानाच भारत आपले शेतकरी, उद्योजक आणि सूक्ष्म, लघु व मध्यम उद्योगांचे (MSMEs) हित जपण्यासाठी ठोस पाऊले उचलेल, असे भारताने स्पष्ट केले आहे.
भारताने एका निवेदनात म्हटले आहे की, “भारत आणि अमेरिका गेल्या काही महिन्यांपासून एक न्याय्य, संतुलित आणि परस्पर फायदेशीर द्विपक्षीय व्यापार करार पूर्ण करण्यासाठी वाटाघाटी करत आहेत. आम्ही त्या उद्दिष्टासाठी कटिबद्ध आहोत.”
परदेशी कंपन्यांसाठी साठी आपले बाजारपेठ खुली करतानाही भारत देशांतर्गत कंपन्यांच्या हिताचे रक्षण करण्याबाबत संवेदनशील आहे, असे भारताने यूकेसोबत (UK) नुकत्याच झालेल्या मुक्त व्यापार कराराचा (Free Trade Agreement) दाखला देत सांगितले.
“सरकार आपल्या शेतकरी, उद्योजक आणि सूक्ष्म, लघु व मध्यम उद्योगांच्या कल्याणाचे संरक्षण आणि संवर्धनासाठी सर्वोच्च महत्त्व देते. यूकेसोबतच्या नवीनतम व्यापक आर्थिक आणि व्यापार करारासह इतर व्यापार करारांमध्येही जसे घडले आहे, त्याचप्रमाणे सरकार आपल्या राष्ट्रीय हिताचे रक्षण करण्यासाठी सर्व आवश्यक पावले उचलेल,” असे निवेदनात पुढे म्हटले आहे.
कृषी क्षेत्राबाबत मतभेद कायम
ट्रम्प यांच्या पहिल्या कार्यकाळापासून आणि दुसऱ्यांदा शपथ घेण्यापूर्वीपासूनही भारताच्या शुल्क रचनेवर त्यांनी वारंवार टीका केली आहे. अमेरिकन उत्पादनांवर शुल्क आकारणी करताना भारताला “खूप मोठा गैरवापर करणारा” देश असे त्यांनी म्हटले आहे.
अनेक फेऱ्यांच्या चर्चेनंतरही कृषी क्षेत्र हा दोन्ही बाजूंमधील सर्वात मोठा वादाचा मुद्दा राहिला आहे. भारत आपले कृषी आणि दुग्ध उत्पादने क्षेत्रअमेरिकेसाठी खुले करण्यास इच्छुक नाही.
दरम्यान, नवीन जाहीर केलेल्या शुल्कांमुळे भारताच्या अनेक उच्च-कार्यक्षम निर्यात क्षेत्रांना लक्ष्य करण्यात आले आहे. यामध्ये ऑटोमोबाईल्स, ऑटो पार्ट्स, स्टील , ॲल्युमिनियम, स्मार्टफोन, सौर मॉड्यूल्स, सागरी उत्पादने, रत्ने, दागिने आणि निवडक प्रक्रिया केलेले अन्न ( आणि कृषी वस्तू या सर्वांचा 25% च्या यादीत समावेश आहे. मात्र, फार्मास्युटिकल्स, सेमीकंडक्टर्स आणि गंभीर खनिजे यांना यातून वगळण्यात आले आहे.
यापूर्वी, ट्रम्प यांनी जाहीर केले होते की भारत 1 ऑगस्टपासून भारतीय आयातीवर 25% शुल्क आणि अतिरिक्त दंड आकारेल. भारताने रशियाकडून तेल आयात करणे सुरू ठेवल्यामुळे आणि दीर्घकाळापासून असलेल्या व्यापार अडथळ्यांमुळे हा निर्णय घेतल्याचे त्यांनी नमूद केले.
