Mohan Bhagwat: राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघाचे (RSS) सरसंघचालक मोहन भागवत (Mohan Bhagwat) यांनी देशातील शिक्षण आणि आरोग्य सेवांचे होणारे व्यवसायीकरण यावर चिंता व्यक्त केली आहे. एकेकाळी सेवा म्हणून ओळखले जाणाऱ्या या क्षेत्रांचे व्यवसायीकरण झाल्याचे मत त्यांनी व्यक्त केले.
इंदूरमध्ये बोलताना ते म्हणाले की, एकेकाळी सेवा म्हणून ओळखले जाणारे हे दोन्ही क्षेत्र आता सामान्य माणसासाठी महाग आणि दुर्मिळ बनल्या आहेत, असे त्यांनी म्हटले.
मोहन भागवत म्हणाले की, “प्रत्येकाला शिक्षण आणि आरोग्यसेवेची गरज आहे, पण या दोन्ही गोष्टी सामान्य माणसाच्या आर्थिक क्षमतेच्या बाहेर गेल्या आहेत. त्या सहज उपलब्ध नाहीत आणि परवडणाऱ्या नाहीत. शिक्षण आणि आरोग्यसंस्था वाढत आहेत, पण त्या आता सामान्य माणसाच्या आवाक्याबाहेर आहेत. याचे कारण, पूर्वी त्या ‘सेवा’ भावनेने दिल्या जात होत्या, पण आता त्यांचे बाजारीकरण झाले आहे.”
बाजारीकरणामुळे केंद्रीकरण
या संस्थांच्या बाजारीकरणामुळे केंद्रीकरण ) होत आहे, असे मत त्यांनी व्यक्त केले. या संस्थांमध्ये पुन्हा एकदा सेवेची भावना रुजविण्याची गरज आहे, असेही त्यांनी म्हटले.
ते पुढे म्हणाले की, समाजाला अशी वैद्यकीय सेवा हवी आहे, जी सोपी आणि सहज उपलब्ध असेल. बाजारीकरणामुळे केंद्रीकरण होते, हे कॉर्पोरेशन्सचे युग आहे, त्यामुळे शिक्षणावर परिणाम होतो. पूर्वी प्रत्येक प्रांतात 70-70 शैक्षणिक केंद्रे होती. लोक तिथे आपल्या मुलांना पाठवत होते आणि त्यांना शिक्षण मिळत होते. आता विद्यार्थ्यांना शिक्षणासाठी दूर जावे लागते.
वैद्यकीय उपचारांबाबतही हेच घडते, कारण त्याचे केंद्रीकरण झाले आहे. लोक उपचारासाठी जातात, तेव्हा निवास, भोजन इत्यादींचा खर्च येतो. या सर्वांमुळे एक सोपा, सोपा आणि कमी खर्चाचा उपचार आवश्यक आहे. यावर मूळ उपाय म्हणजे हे सर्व सेवेच्या भावनेने केले पाहिजे,” असे मोहन भागवत म्हणाले.
