Maharashtra Working Hours: राज्यातील उद्योगांना अधिक मनुष्यबळ उपलब्ध करून देण्यासाठी आणि ‘ईज ऑफ डुईंग बिझनेस’ धोरणांतर्गत राज्य मंत्रिमंडळाने एक महत्त्वपूर्ण निर्णय घेतला आहे. यानुसार, कारखान्यांमधील कामगारांच्या रोजच्या कामाची मर्यादा 9 तासांवरून 12 तास आणि दुकाने व आस्थापनांमधील कामाचे तास 9 वरून 10 तास करण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे.
हा बदल कामगार आणि उद्योग दोघांसाठीही महत्त्वाचा असल्याचे सरकारचे म्हणणे आहे.
नेमके काय बदल झाले?
राज्य सरकारने Factories Act 1948 आणि Maharashtra Shops and Establishment Act 2017 मध्ये दुरुस्ती करण्यास मान्यता दिली आहे. या बदलांनुसार:
कामाचे तास: कारखान्यांमधील कामगारांना आता दिवसाला 12 तास काम करण्याची परवानगी असेल (पूर्वी ही मर्यादा 9 तास होती). दुकाने आणि आस्थापनांमध्ये ही मर्यादा 10 तास असेल.
साप्ताहिक मर्यादा: आठवड्यात कामाच्या तासांची सरासरी मर्यादा 48 तास कायम ठेवण्यात आली आहे. याचा अर्थ, 8 तासांपेक्षा जास्त काम केल्यास कामगाराला ओव्हरटाईमचा मोबदला देणे बंधनकारक असेल.
विश्रांतीचा कालावधी: पाच तासांपेक्षा जास्त काम केल्यास 30 मिनिटांची विश्रांती देणे बंधनकारक आहे.
ओव्हरटाईम: कामगारांच्या ओव्हरटाईमची कमाल मर्यादा 115 तासांवरून 144 तास (काही ठिकाणी 125 वरून 144) करण्यात आली आहे.
बदली रजा: जर आठवड्यातील काम 48 तासांपेक्षा जास्त (उदा. 56 तास) झाले, तर अतिरिक्त तासांसाठी एक बदली रजा देणे आवश्यक आहे.
हे सर्व बदल 20 किंवा त्यापेक्षा जास्त कामगार असलेल्या कारखान्यांना लागू असतील. तसेच, कामगारांकडून जास्त तास काम करून घेण्यासाठी संबंधित शासकीय विभागांची पूर्वपरवानगी घेणेही बंधनकारक असेल.
निर्णयामागची कारणे आणि उद्देश
राज्यात मोठ्या प्रमाणात औद्योगिक गुंतवणूक आकर्षित करण्यासाठी आणि उद्योगांना लवचिकता देण्यासाठी हा निर्णय घेण्यात आला आहे. कामगार मंत्री ॲड. आकाश फुंडकर यांनी मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस आणि उपमुख्यमंत्र्यांचे आभार मानले. ते म्हणाले, “हा निर्णय कामगार आणि उद्योग अशा दोन्ही घटकांसाठी महत्त्वाचा आहे. कामगारांना जादा कामाचा पुरेपूर मोबदला आणि पगारी सुट्ट्या मिळतील, तर उद्योगांना कामगारांच्या कमतरतेच्या काळात मदत होईल.”
याआधी कर्नाटक, तामिळनाडू, तेलंगणा, उत्तर प्रदेश आणि त्रिपुरासारख्या राज्यांनीही असेच बदल लागू केले आहेत.
ताज्या बातम्यांसाठी येथे क्लिक करून नवाकाळचे WhatsApp Channel फॉलो करा
हे देखील वाचा –
जीएसटीचे 2 स्लॅब रद्द! कोणत्या वस्तू स्वस्त-कोणत्या वस्तू महाग झाल्या, पाहा संपूर्ण यादी
