Tea Or Coffee : जगभरात, विशेषतः वृद्ध महिलांमध्ये, चहा आणि कॉफी हे सर्वात जास्त सेवन केले जाणारे पेय आहे. आता नवीन संशोधन असे सूचित करते की कप भरलेल्या पेयांचा परिणाम नंतरच्या काळात हाडांच्या आरोग्यावर होऊ शकतो, ज्यामुळे आयुष्यभर मद्यपान करण्याच्या सवयींच्या दीर्घकालीन परिणामांबद्दल प्रश्न निर्माण होतात.
ऑस्टियोपोरोसिस, एक अशी स्थिती जी वर्षानुवर्षे हाडे कमकुवत करते, जगभरातील लाखो महिलांना प्रभावित करते, विशेषतः रजोनिवृत्तीनंतर. हाडांच्या घनतेत थोडीशी घट दैनंदिन क्रियाकलापांना धोकादायक बनवू शकते, अगदी किरकोळ पडल्याने देखील फ्रॅक्चर होण्याची शक्यता असते.
अलिकडच्या संशोधनातून असे दिसून आले आहे की चहा विरुद्ध कॉफी सारख्या क्षुल्लक वाटणाऱ्या निवडी हाडांच्या आरोग्यावर महत्वपूर्ण भूमिका बजावू शकतात. हजारो वृद्ध महिलांकडून मिळालेल्या दशकांच्या डेटाचे विश्लेषण करून, शास्त्रज्ञ आणि संशोधकांनी अशा नमुन्यांचा शोध घेण्यास सुरुवात केली आहे जे दर्शवितात की एखाद्याच्या कपमध्ये काय आहे ते हाडांच्या घनतेवर आणि दीर्घकालीन आरोग्यावर मोजता येण्याजोगे परिणाम करू शकते.
वृद्ध महिलांमध्ये ऑस्टियोपोरोसिसची वाढती चिंता
कमी हाडांच्या खनिज घनतेमुळे (BMD) होणारा ऑस्टियोपोरोसिस हा जागतिक स्तरावर एक प्रमुख सार्वजनिक आरोग्य आव्हान आहे. जगभरात ५० वर्षांपेक्षा जास्त वयाच्या ३ पैकी १ महिला ऑस्टियोपोरोसिसमुळे फ्रॅक्चरचा अनुभव घेते. ही संख्या या आजाराची व्याप्ती आणि गेल्या काही वर्षांत त्याची मूक प्रगती दोन्ही दर्शवते.
हा आजार तेव्हा होतो जेव्हा हाडांचे विघटन नवीन हाडांच्या निर्मितीपेक्षा जास्त होते, ज्यामुळे हाडे ठिसूळ, कमकुवत आणि फ्रॅक्चर होण्याची शक्यता असते. सर्वात सामान्य फ्रॅक्चरमध्ये हिप फ्रॅक्चरचा समावेश आहे ज्यामध्ये आजारपणाचा आणि दीर्घकालीन अपंगत्वाचा धोका जास्त असतो. अमेरिकेत, कमी बीएमडीचा प्रसार २०३० पर्यंत लक्षणीयरीत्या वाढण्याचा अंदाज आहे, ज्यामुळे वृद्ध लोकसंख्येच्या आणखी मोठ्या भागाला धोका निर्माण होतो.
कमी पीक हाडांच्या वस्तुमानामुळे आणि रजोनिवृत्तीसोबत होणाऱ्या हार्मोनल बदलांमुळे महिला विशेषतः असुरक्षित असतात. रजोनिवृत्तीनंतर इस्ट्रोजेनची पातळी कमी होत असल्याने, शरीर हाडांच्या चयापचयासाठी एक महत्त्वाची आधार यंत्रणा गमावते, ज्यामुळे हाडांच्या संरचनेचा ऱ्हास होतो.
कोणते पेय फायदेशीर आहे: चहा की कॉफी?
व्यायाम, आहार आणि दैनंदिन पेय निवडी यासारखे जीवनशैली घटक जोखीम कमी करण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावू शकतात. जगभरात सर्वाधिक सेवन केल्या जाणाऱ्या पेयांपैकी कॉफी आणि चहामध्ये असे संयुगे असतात जे हाडांच्या चयापचयशी संवाद साधू शकतात.
उदाहरणार्थ, कॅफिनचा कॅल्शियम शोषणावर परिणाम करण्याच्या क्षमतेसाठी मोठ्या प्रमाणात अभ्यास केला गेला आहे, तर चहामधील इतर जैविकदृष्ट्या सक्रिय संयुगे, जसे की कॅटेचिन, संरक्षणात्मक फायदे देऊ शकतात.
कॅल्शियम आणि व्हिटॅमिन डी सप्लिमेंटेशनसारख्या वैद्यकीय हस्तक्षेपांसोबतच हाडांचे आरोग्य राखण्यासाठी सुलभ मार्ग शोधणाऱ्या वृद्ध महिलांसाठी या यंत्रणा समजून घेणे महत्त्वाचे असू शकते.
हाडांच्या आरोग्यासाठी व्यापक परिणाम
हा अभ्यास हा विचार बळकट करतो की हाडांचे आरोग्य केवळ अनुवंशशास्त्र, वय आणि हार्मोनल स्थितीनेच नव्हे तर आहार आणि जीवनशैलीने देखील प्रभावित होते. कॅल्शियम आणि व्हिटॅमिन डी हे ऑस्टियोपोरोसिस प्रतिबंधासाठी पायाभूत आहेत, तरीही नवीन संशोधन असे दर्शविते की चहा किंवा कॉफीसारखे सवयीचे घटक अतिरिक्त फायदे किंवा धोके प्रदान करू शकतात.
वृद्ध महिलांसाठी, विशेषतः ६० वर्षांपेक्षा जास्त वयाच्या महिलांसाठी, जास्त प्रमाणात कॉफीपेक्षा चहा निवडणे हाडांची ताकद राखण्यासाठी एक लहान परंतु प्रभावी धोरण असू शकते. कॉफीच्या सेवनाशी संबंधित साधे जीवनशैलीतील बदल व्यापक ऑस्टियोपोरोसिस प्रतिबंधक धोरणांमध्ये समाविष्ट केले जाऊ शकतात. आरोग्य व्यावसायिक व्यायाम आणि पोषणासोबत पेयांच्या सवयींवर चर्चा करण्याचा विचार करू शकतात.
हे देखील वाचा – Election 2026 : मुंबईत महायुतीत मोठी फाटाफूट! एकनाथ शिंदेंच्या सख्ख्या भाच्याने हाती बांधले ‘घड्याळ’; भाजप नेत्यालाही राष्ट्रवादीची उमेदवारी
