Health Tips in Marathi : ऋतू बदलताना अचानक तापमानात होणारे बदल आणि वातावरणातील आर्द्रता कमी-जास्त होणे, यामुळे आपल्या शरीरावर अतिरिक्त ताण येतो. या काळात रोगप्रतिकारशक्ती (Immune System) लगेच कमकुवत होते आणि आपण पटकन सर्दी, फ्लू किंवा इतर संसर्गजन्य आजारांना बळी पडतो.
या मौसमी आजारांपासून वाचण्यासाठी आणि वर्षभर निरोगी राहण्यासाठी, आपल्या दैनंदिन जीवनशैलीत खालील 5 सोपे पण प्रभावी बदल करणे अत्यंत आवश्यक आहे.
बदलत्या ऋतूत निरोगी राहण्यासाठी 5 प्रभावी उपाय
1. झोप आणि पोषण यावर लक्ष द्या – शरीराची रोगप्रतिकारशक्ती मजबूत ठेवण्यासाठी झोप आणि आहार हे दोन आधारस्तंभ आहेत.
- पुरेशी झोप: झोपेत असताना शरीर ‘सायटोकाईन्स’ (Cytokines) नावाचे संरक्षणात्मक प्रथिने तयार करते, जे संसर्गाशी लढतात. म्हणून दररोज रात्री 7 ते 9 तास शांत झोप घेणे महत्त्वाचे आहे. झोपेच्या कमतरतेमुळे आजारी पडण्याची शक्यता वाढते.
- व्हिटॅमिन आणि अँटीऑक्सिडंट्स: आहारात लिंबूवर्गीय फळे (व्हिटॅमिन C), ब्रोकोली आणि मासे (व्हिटॅमिन D) यांचा समावेश करा. व्हिटॅमिन D ची पातळी कमी असल्यास, डॉक्टरांच्या सल्ल्याने सप्लिमेंट्स घ्या. तसेच, आतड्यांचे आरोग्य जपण्यासाठी दही, ताक यांसारखे प्रोबायोटिक्स नियमित घ्या.
2. स्वच्छतेत अजिबात निष्काळजीपणा नको
- हात धुवा: सार्वजनिक ठिकाणाहून आल्यावर, जेवण करण्यापूर्वी आणि खोकल्यावर 20 सेकंद साबणाने हात स्वच्छ धुवा.
- चेहऱ्याला स्पर्श टाळा: विषाणू डोळे, नाक आणि तोंडातून प्रवेश करतात. वारंवार चेहऱ्याला स्पर्श करणे टाळा.
- शिंकताना दक्षता: खोकताना किंवा शिंकताना तोंड नेहमी टिश्यू पेपरने झाका आणि तो त्वरित कचऱ्यात टाकावा. यामुळे हवेत विषाणू पसरत नाहीत.
3. ‘स्मार्ट लेयरिंग’ने शरीराचे तापमान नियंत्रित ठेवा – ऋतू बदलताना तापमान कधी वाढते तर कधी अचानक कमी होते. अशा वेळी एकावर एक काढता येण्याजोगे कपड्यांचे थर वापरा. जास्त घाम आल्यानंतर अचानक गारवा लागल्यास रोगप्रतिकारशक्ती कमी होते. शरीराचे तापमान संतुलित ठेवण्यासाठी हा नियम पाळा.
4. घरातील हवा खेळती ठेवा – थंडीत आपण खिडक्या बंद करून बसतो, ज्यामुळे एकाच जागेत विषाणूचे कण जास्त वेळ राहतात.
- हवा खेळती ठेवा: दिवसातून काही वेळ खिडक्या उघडा, ज्यामुळे ताजी हवा खेळती राहते आणि विषाणूंची एकाग्रता कमी होते.
- ह्युमिडिफायरचा वापर: हवा खूप कोरडी असल्यास, घरातील हवा ओलसर ठेवण्यासाठी ह्युमिडिफायरचा वापर करा. यामुळे नाक, घसा आणि तोंडातील संरक्षणात्मक त्वचा कोरडी पडत नाही.
5. योग्य व्यायाम आणि फ्लूचा डोस
- मध्यम व्यायाम: रोज किमान 30 मिनिटे मध्यम स्वरूपाचा व्यायाम करा. यामुळे रक्ताभिसरण (Blood Circulation) सुधारते आणि फुफ्फुसातून बॅक्टेरिया बाहेर टाकण्यास मदत होते. मात्र, आजारी असताना किंवा थकवा असताना जास्त मेहनत करणे टाळा.
- प्रतिबंधात्मक उपाय: ऋतू बदलण्यापूर्वी वार्षिक फ्लूचा डोस (Seasonal Flu Vaccine) घेणे हा आजारांपासून बचाव करण्याचा सर्वात प्रभावी प्रतिबंधात्मक उपाय आहे, ज्यामुळे त्या हंगामात सामान्य असलेल्या विषाणूंपासून संरक्षण मिळते.
हे देखील वाचा – Anil Ambani : अनिल अंबानींना ED चा मोठा झटका! घरासह 3084 कोटी रुपयांची मालमत्ता जप्त
